انواع بیماری های چشم، پیشگیری و درمان آن

1403/04/15

بدون دیدگاه

چشم انداز 12

admin

انواع بیماری های چشم چیست؟

در این مقاله از سه یران طب به بیماری های چشم می پردازیم. ابتدا با این آشنا می شویم که چشم چیست؟ این اندام حیاتی از چه اعضایی تشکیل شده است. سپس به معرفی بیماری های مختلف چشم می پردازیم.

چشم یکی از اندام‌های حسی بدن است که وظیفه اصلی آن بینایی است. این اندام نور را دریافت و به سیگنال‌های عصبی تبدیل می‌کند که مغز آن‌ها را پردازش کرده و تصاویر را می‌سازد. ساختار چشم شامل قسمت‌های مختلفی است:

قرنیه (Cornea): قسمت شفاف و منحنی جلوی چشم که نور را به درون چشم هدایت و متمرکز می‌کند.
عنبیه (Iris): بخش رنگی چشم که میزان ورود نور به چشم را تنظیم می‌کند.
مردمک (Pupil): سوراخ وسط عنبیه که نور از آن عبور می‌کند.
عدسی (Lens): ساختاری شفاف که نور را متمرکز می‌کند تا بر روی شبکیه بیافتد.
شبکیه (Retina): لایه‌ای در پشت چشم که حاوی سلول‌های حساس به نور (میله‌ها و مخروط‌ها) است.
عصب بینایی (Optic Nerve): سیگنال‌های الکتریکی را از شبکیه به مغز منتقل می‌کند.

چشم‌ها به طور مداوم در حال تطابق و تنظیم هستند تا بتوانند تصاویر واضحی از اجسام دور و نزدیک ایجاد کنند.

چشم‌ها یکی از مهم‌ترین اعضای بدن هستند و به ما امکان دیدن جهان را می‌دهند. انواع مختلفی از بیماری‌های چشمی وجود دارد، از جمله:

1
آب مروارید: یک بیماری شایع که باعث کدری عدسی چشم می‌شود و معمولاً در افراد مسن‌تر دیده می‌شود.
2
گلوکوم: این بیماری به افزایش فشار چشم مربوط می‌شود و می‌تواند به آسیب عصب بینایی و از دست دادن بینایی منجر شود.
3
دیابتیک رتینوپاتی: عوارض دیابت که به عروق خونی شبکیه آسیب می‌زند و می‌تواند باعث کوری شود.
4
ماکولار دژنراسیون: بیماری‌ای که بر روی ماکولا (قسمت مرکزی شبکیه) تأثیر می‌گذارد و معمولاً در افراد بالای 50 سال رایج است.
5
انسداد رگ‌های چشم: می‌تواند باعث از دست دادن بینایی ناگهانی شود.
6
التهاب ملتحمه (چشم صورتی): التهاب غشای نازک روی سطح چشم و داخل پلک‌ها که می‌تواند عفونی یا غیرعفونی باشد.

آب مروارید چیست؟

آب مروارید یا کاتاراکت یکی از بیماری‌های چشمی است که منجر به کدر شدن عدسی طبیعی چشم می‌شود. عدسی چشم به‌طور طبیعی شفاف است. به تمرکز نور روی شبکیه کمک می‌کند. اما وقتی این عدسی کدر می‌شود، نور به‌خوبی از آن عبور نمی‌کند و تصویر واضحی روی شبکیه ایجاد نمی‌شود.

آب مروارید یکی از مشکلات شایع چشمی است که معمولاً با پیری ارتباط دارد، اما می‌تواند به دلایل دیگری مانند بیماری‌های مزمن، ژنتیک و آسیب‌های چشمی نیز رخ دهد. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب می‌تواند کیفیت زندگی افراد را بهبود بخشد و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. آگاهی از علائم، عوامل خطر و روش‌های پیشگیری می‌تواند به حفظ سلامت چشم و بینایی کمک کند.

علل و عوامل مؤثر در بروز آب مروارید

آب مروارید می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از این عوامل عبارتند از:

افزایش سن: شایع‌ترین علت آب مروارید پیری طبیعی است. با افزایش سن، عدسی چشم به‌تدریج کدر می‌شود.
عوامل ژنتیکی: برخی از افراد به دلیل وراثت، بیشتر در معرض ابتلا به آب مروارید هستند.
بیماری‌های مزمن: دیابت یکی از بیماری‌هایی است که خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش می‌دهد.
قرار گرفتن در معرض اشعه‌های مضر: تماس طولانی‌مدت با اشعه‌های فرابنفش (UV) می‌تواند خطر بروز آب مروارید را افزایش دهد.
مصرف برخی داروها: داروهای کورتیکواستروئیدی و برخی داروهای دیگر می‌توانند باعث تسریع در ایجاد آب مروارید شوند.
آسیب‌های چشمی: ضربه به چشم یا آسیب‌های جدی دیگر می‌تواند باعث ایجاد آب مروارید شود.

انواع آب مروارید

آب مروارید انواع مختلفی دارد که هر کدام بسته به موقعیت و نوع تغییرات عدسی به‌وجود می‌آیند:

آب مروارید هسته‌ای (Nuclear Cataract): این نوع در هسته یا مرکز عدسی چشم رخ می‌دهد و معمولاً با افزایش سن دیده می‌شود.
آب مروارید قشری (Cortical Cataract): این نوع آب مروارید در لایه خارجی عدسی رخ می‌دهد و به‌صورت کدورت‌های شعاعی در اطراف هسته ظاهر می‌شود.
آب مروارید زیرکپسولی خلفی (Posterior Subcapsular Cataract): این نوع آب مروارید در قسمت پشتی عدسی و زیر کپسول عدسی قرار دارد. این نوع معمولاً در افراد دیابتی و کسانی که داروهای کورتیکواستروئید مصرف می‌کنند، بیشتر مشاهده می‌شود.
آب مروارید مادرزادی (Congenital Cataract): برخی نوزادان ممکن است با آب مروارید به دنیا بیایند یا در کودکی به آن مبتلا شوند که معمولاً به دلایل ژنتیکی یا عفونت‌های دوران بارداری مادر ایجاد می‌شود.

علائم آب مروارید

آب مروارید معمولاً به‌تدریج و با گذر زمان بروز می‌کند و ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی نداشته باشد. با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:

کاهش وضوح دید: افراد مبتلا به آب مروارید اغلب متوجه کاهش تدریجی در وضوح دید خود می‌شوند.
حساسیت به نور و خیره شدن: نورهای درخشان ممکن است باعث ناراحتی شوند و دید درخشان و محو به نظر برسد.
دو بینی: در برخی موارد، افراد ممکن است دو بینی در یک چشم را تجربه کنند.
تغییرات مکرر در نسخه عینک: نیاز به تغییر مکرر در نمره عینک می‌تواند نشان‌دهنده پیشرفت آب مروارید باشد.
دید تار در شب: افراد مبتلا ممکن است به‌ویژه در شب مشکل بیشتری در دیدن داشته باشند.

روش‌های تشخیص آب مروارید

تشخیص آب مروارید معمولاً از طریق معاینه چشمی توسط یک چشم‌پزشک انجام می‌شود. در این معاینات، از روش‌های مختلفی برای بررسی وضعیت عدسی چشم استفاده می‌شود:

معاینه چشم با چراغ شکاف: با این دستگاه، پزشک می‌تواند ساختارهای مختلف چشم را با جزئیات بررسی کند و ناهنجاری‌ها را مشاهده کند.
اندازه‌گیری وضوح دید: بررسی قدرت بینایی از طریق تست‌هایی مانند Snellen chart برای ارزیابی کیفیت دید انجام می‌شود.
اتساع مردمک چشم: با استفاده از قطره‌های مخصوص، مردمک چشم باز شده و پزشک می‌تواند به‌صورت دقیق‌تری عدسی و شبکیه را بررسی کند.

درمان آب مروارید

درمان آب مروارید به شدت بیماری و تأثیر آن بر روی زندگی روزمره فرد بستگی دارد. روش‌های درمان عبارتند از:

تغییرات در سبک زندگی و استفاده از عینک: در مراحل اولیه، استفاده از عینک‌های خاص و تنظیمات نوری می‌تواند به بهبود دید کمک کند.
جراحی آب مروارید: اگر آب مروارید به حدی پیشرفت کند که بر روی کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد، جراحی ممکن است ضروری باشد. در این روش، عدسی کدر شده خارج و با یک عدسی مصنوعی جایگزین می‌شود. جراحی آب مروارید یک روش ایمن و مؤثر است که معمولاً با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و بیمار در مدت زمان کوتاهی بهبود می‌یابد.

پیشگیری از آب مروارید

هرچند که آب مروارید ناشی از پیری به‌طور کامل قابل پیشگیری نیست، اما می‌توان با رعایت برخی از توصیه‌ها احتمال بروز آن را کاهش داد:

استفاده از عینک آفتابی: استفاده از عینک‌هایی که از اشعه‌های UV محافظت می‌کنند، می‌تواند به حفظ سلامت عدسی چشم کمک کند.
ترک سیگار: سیگار کشیدن یکی از عوامل مهم خطر برای بسیاری از بیماری‌های چشمی از جمله آب مروارید است.
رژیم غذایی مناسب: مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌های A، C و E و مواد معدنی مانند روی می‌تواند به سلامت چشم کمک کند.
کنترل بیماری‌های مزمن: کنترل سطح قند خون در بیماران دیابتی و مراقبت‌های منظم پزشکی می‌تواند خطر بروز آب مروارید را کاهش دهد.

گلوکوم: تعریف، علائم، علل، تشخیص و درمان

گلوکوم، که به “آب سیاه” نیز معروف است، یک بیماری چشمی مزمن است که به علت آسیب عصب بینایی ایجاد می‌شود.

این بیماری معمولاً ناشی از افزایش فشار داخل چشم است و می‌تواند به تدریج به کاهش بینایی و حتی کوری منجر شود. گلوکوم یکی از مهم‌ترین علل نابینایی غیرقابل برگشت در سراسر جهان است. اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌توان از بروز بسیاری از عوارض جلوگیری کرد.

تعریف گلوکوم

گلوکوم یک بیماری عصبی-چشمی است که به آسیب عصب بینایی منجر می‌شود. این عصب وظیفه انتقال سیگنال‌های نوری از شبکیه به مغز را بر عهده دارد و هر گونه آسیب به آن می‌تواند باعث اختلال در بینایی شود. افزایش فشار داخل چشمی (IOP) معمولاً عامل اصلی ایجاد آسیب به عصب بینایی است، هرچند که در برخی موارد حتی با فشار طبیعی چشم نیز گلوکوم ممکن است ایجاد شود.

علل و عوامل خطر گلوکوم

دلایل بروز گلوکوم به‌طور دقیق مشخص نیست، اما عوامل متعددی می‌توانند در ایجاد آن نقش داشته باشند:

افزایش فشار داخل چشم (IOP): مایع شفاف و آب‌مانندی به نام زلالیه (aqueous humor) به‌طور طبیعی در داخل چشم تولید و تخلیه می‌شود. وقتی مسیر تخلیه این مایع مسدود شود، فشار داخل چشم بالا می‌رود و می‌تواند باعث آسیب به عصب بینایی شود.
سابقه خانوادگی: افرادی که در خانواده خود سابقه گلوکوم دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
سن: احتمال ابتلا به گلوکوم با افزایش سن بیشتر می‌شود، به‌ویژه در افراد بالای ۶۰ سال.
دیابت و فشار خون بالا: این بیماری‌ها می‌توانند خطر ابتلا به گلوکوم را افزایش دهند.
نژاد: افراد آفریقایی‌تبار و همچنین آسیایی‌ها به طور کلی بیشتر از سفیدپوستان در معرض گلوکوم هستند.
آسیب‌های چشمی: جراحات یا التهاب‌های چشمی می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به گلوکوم شود.
استفاده طولانی مدت از داروهای کورتیکواستروئید: مصرف طولانی مدت این داروها ممکن است فشار داخل چشم را افزایش داده و باعث گلوکوم شود.

انواع گلوکوم

گلوکوم به چندین نوع تقسیم می‌شود که هر کدام ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارند:

گلوکوم زاویه باز اولیه (Primary Open-Angle Glaucoma): شایع‌ترین نوع گلوکوم است. در این حالت، کانال تخلیه زلالیه به تدریج مسدود می‌شود و فشار داخل چشم به آرامی بالا می‌رود. این نوع گلوکوم معمولاً بدون درد و با از دست دادن تدریجی بینایی محیطی همراه است.
گلوکوم زاویه بسته (Angle-Closure Glaucoma): این نوع گلوکوم زمانی رخ می‌دهد که زاویه بین قرنیه و عنبیه تنگ یا مسدود شود. این انسداد ناگهانی می‌تواند منجر به افزایش شدید و ناگهانی فشار داخل چشم شود و به عنوان یک اورژانس پزشکی نیاز به درمان فوری دارد. علائم شامل درد شدید چشم، سردرد، تهوع و تاری دید است.
گلوکوم با فشار طبیعی (Normal-Tension Glaucoma): در این حالت، حتی با فشار داخل چشمی طبیعی، عصب بینایی آسیب می‌بیند. علت این نوع گلوکوم به‌طور کامل مشخص نیست، اما ممکن است عوامل مرتبط با جریان خون و نازک بودن عصب بینایی نقش داشته باشند.
گلوکوم مادرزادی (Congenital Glaucoma): نوع نادری از گلوکوم که در نوزادان و کودکان رخ می‌دهد. این نوع به دلیل مشکلات ساختاری در سیستم تخلیه مایع زلالیه ایجاد می‌شود.
گلوکوم ثانویه (Secondary Glaucoma): این نوع گلوکوم ناشی از مشکلات پزشکی دیگر مانند دیابت، التهاب‌های چشمی، تومورها یا استفاده از داروهای خاص است.

علائم و نشانه‌های گلوکوم

علائم گلوکوم ممکن است به نوع آن بستگی داشته باشد و در مراحل اولیه، بسیاری از انواع گلوکوم ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. اما به‌طور کلی، علائم شامل موارد زیر است:

کاهش دید محیطی (دید تونلی): یکی از شایع‌ترین علائم در گلوکوم زاویه باز.
تاری دید یا کاهش ناگهانی بینایی: به‌ویژه در گلوکوم زاویه بسته.
درد شدید چشم: معمولاً در گلوکوم زاویه بسته حاد دیده می‌شود.
دیدن هاله‌های نورانی دور چراغ‌ها: ممکن است در گلوکوم زاویه بسته یا در شرایط بالا بودن فشار داخل چشم رخ دهد.
قرمزی چشم و سردرد: به‌ویژه همراه با گلوکوم زاویه بسته.

روش‌های تشخیص گلوکوم

تشخیص گلوکوم نیاز به معاینات دقیق چشمی دارد که شامل مراحل مختلفی می‌شود:

تونومتری (Tonometry): اندازه‌گیری فشار داخل چشم با استفاده از دستگاه‌های خاص.
پریمتری (Perimetry): بررسی میدان دید بیمار برای تشخیص هرگونه کاهش در بینایی محیطی.
افتالموسکوپی (Ophthalmoscopy): بررسی عصب بینایی برای شناسایی هرگونه آسیب یا تغییرات.
پکیمتر (Pachymetry): اندازه‌گیری ضخامت قرنیه که می‌تواند بر فشار داخل چشم تأثیر بگذارد.
گونیوسکوپی (Gonioscopy): بررسی زاویه بین قرنیه و عنبیه برای ارزیابی باز یا بسته بودن زاویه.

درمان گلوکوم

درمان گلوکوم بر کاهش فشار داخل چشم متمرکز است تا از آسیب بیشتر به عصب بینایی جلوگیری شود. روش‌های درمانی عبارتند از:

داروها: معمولاً به‌صورت قطره‌های چشمی که برای کاهش فشار داخل چشم تجویز می‌شوند. این داروها می‌توانند تولید مایع زلالیه را کاهش داده یا تخلیه آن را تسهیل کنند.
لیزر درمانی: روش‌های مختلف لیزر مانند ترابکولوپلاستی لیزری (Laser Trabeculoplasty) برای باز کردن کانال‌های تخلیه زلالیه استفاده می‌شود.
جراحی: در مواردی که داروها و لیزر موثر نیستند، جراحی‌هایی مانند ترابکولکتومی (Trabeculectomy) یا کاشت دستگاه‌های تخلیه مایع انجام می‌شود تا فشار داخل چشم را کاهش دهند.

پیشگیری از گلوکوم

هرچند که نمی‌توان از تمام موارد گلوکوم جلوگیری کرد، اما راه‌هایی برای کاهش خطر ابتلا یا پیشرفت آن وجود دارد:

معاینات منظم چشمی: به‌ویژه برای افراد بالای ۴۰ سال و کسانی که در معرض عوامل خطر هستند.
کنترل بیماری‌های مزمن: مدیریت دیابت و فشار خون می‌تواند به پیشگیری از گلوکوم کمک کند.
ورزش منظم: برخی از ورزش‌های سبک ممکن است به کاهش فشار داخل چشم کمک کنند، هرچند که باید از فعالیت‌هایی که باعث افزایش فشار چشم می‌شوند، اجتناب کرد.
استفاده از عینک‌های محافظ: در مواقعی که احتمال آسیب به چشم وجود دارد، استفاده از عینک‌های محافظ ضروری است.
اجتناب از مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها: مصرف این داروها تنها با تجویز پزشک و تحت نظارت او باید انجام شود.

دیابتیک رتینوپاتی: تعریف، علائم، علل، تشخیص و درمان

دیابتیک رتینوپاتی نوعی اختلال چشمی است که در افراد مبتلا به دیابت (نوع ۱ و نوع ۲) رخ می‌دهد. این بیماری زمانی به وجود می‌آید که قند خون بالا به رگ‌های خونی ریز شبکیه آسیب می‌زند. شبکیه یک لایه نازک در پشت چشم است که نور را دریافت و آن را به سیگنال‌های عصبی تبدیل می‌کند. اگر این رگ‌های خونی آسیب ببینند، می‌تواند منجر به نشت مایعات، خون‌ریزی، یا حتی رشد رگ‌های خونی غیرطبیعی شود که به دید آسیب می‌رساند.

علل و عوامل خطر دیابتیک رتینوپاتی

علت اصلی دیابتیک رتینوپاتی قند خون کنترل نشده در بیماران دیابتی است. وقتی قند خون بالا می‌رود، رگ‌های خونی در سراسر بدن، از جمله در شبکیه، آسیب می‌بینند. برخی از عوامل که خطر ابتلا به دیابتیک رتینوپاتی را افزایش می‌دهند، شامل موارد زیر است:

مدت زمان ابتلا به دیابت: هرچه مدت زمان ابتلا به دیابت طولانی‌تر باشد، خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی بیشتر می‌شود.
کنترل ضعیف قند خون: عدم کنترل قند خون می‌تواند به سرعت باعث آسیب به رگ‌های خونی شبکیه شود.
فشار خون بالا و کلسترول: این عوامل می‌توانند به آسیب به رگ‌های خونی در شبکیه کمک کنند.
بارداری: زنان بارداری که دیابت دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای دیابتیک رتینوپاتی قرار داشته باشند.
سیگار کشیدن: مصرف دخانیات می‌تواند جریان خون را کاهش دهد و خطر آسیب به رگ‌های خونی را افزایش دهد.

انواع دیابتیک رتینوپاتی

دیابتیک رتینوپاتی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

رتینوپاتی غیرپرولیفراتیو (Non-Proliferative Diabetic Retinopathy – NPDR): در مراحل اولیه، رتینوپاتی غیرپرولیفراتیو نامیده می‌شود. این نوع بدون رشد رگ‌های خونی جدید است و ممکن است علائمی نداشته باشد. در این مرحله، دیواره‌های رگ‌های خونی ضعیف شده و مایع و خون نشت می‌کنند که می‌تواند باعث تورم و تشکیل رسوبات چربی در شبکیه شود. این شرایط ممکن است به وضعیت وخیم‌تری به نام ادم ماکولا (تورم در ناحیه مرکزی شبکیه) منجر شود.
رتینوپاتی پرولیفراتیو (Proliferative Diabetic Retinopathy – PDR): این نوع پیشرفته‌ترین مرحله دیابتیک رتینوپاتی است. در این حالت، رگ‌های خونی جدید و غیرطبیعی در شبکیه رشد می‌کنند که به دلیل انسداد رگ‌های موجود و کمبود اکسیژن رخ می‌دهد. این رگ‌های جدید شکننده هستند و به راحتی خون‌ریزی می‌کنند، که می‌تواند باعث کوری ناگهانی و جدی شود. همچنین ممکن است بافت‌های زخم ایجاد شده، شبکیه را از جای خود جدا کنند که به عنوان “پارگی شبکیه” شناخته می‌شود.

علائم دیابتیک رتینوپاتی

دیابتیک رتینوپاتی در مراحل اولیه ممکن است هیچ علامت خاصی نداشته باشد، اما با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است بروز کنند:

تاری دید: که می‌تواند به صورت متناوب باشد و یا به تدریج بدتر شود.
دیدن نقاط تیره یا شناور (Floaters): این نقاط ممکن است به دلیل خون‌ریزی‌های کوچک در شبکیه ظاهر شوند.
کاهش دید شب: مشکل در دیدن هنگام رانندگی در شب یا در نور کم.
از دست دادن دید مرکزی یا محیطی: این ممکن است نشان‌دهنده آسیب شدیدتر به شبکیه باشد.
کاهش ناگهانی بینایی: در موارد شدیدتر، ممکن است به دلیل خون‌ریزی شدید داخل چشمی رخ دهد.

روش‌های تشخیص دیابتیک رتینوپاتی

تشخیص دیابتیک رتینوپاتی نیاز به معاینه دقیق چشمی دارد. افراد مبتلا به دیابت باید به‌طور منظم برای بررسی چشم به چشم‌پزشک مراجعه کنند. روش‌های تشخیصی شامل موارد زیر است:

معاینه چشم با اتساع مردمک: با استفاده از قطره‌های چشمی، مردمک چشم باز شده و چشم‌پزشک می‌تواند شبکیه و عروق خونی آن را به دقت بررسی کند.
عکس‌برداری از شبکیه (رتینوگرافی): با استفاده از یک دوربین خاص، عکس‌هایی از شبکیه گرفته می‌شود که می‌تواند به شناسایی آسیب‌های موجود کمک کند.
آنژیوگرافی فلورسین: در این روش، یک ماده رنگی به داخل رگ‌های خونی تزریق شده و از طریق دوربین مشاهده می‌شود که به تشخیص نشت مایع یا خون از رگ‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند.
تصویربرداری توموگرافی انسجام نوری (OCT): یک روش غیرتهاجمی که تصاویر مقطعی از شبکیه فراهم می‌کند و به پزشک اجازه می‌دهد تا ضخامت شبکیه و تورم‌های احتمالی را بررسی کند.

درمان دیابتیک رتینوپاتی

درمان دیابتیک رتینوپاتی بستگی به شدت بیماری دارد. هدف از درمان، پیشگیری از پیشرفت بیماری و کاهش خطر کوری است. روش‌های درمانی عبارتند از:

کنترل دیابت: مهم‌ترین گام در جلوگیری از پیشرفت دیابتیک رتینوپاتی، کنترل مناسب قند خون، فشار خون و کلسترول است.
لیزر درمانی (فوتوکوآگولاسیون): در این روش، پرتوهای لیزری به مناطق آسیب‌دیده شبکیه تابانده می‌شود تا رگ‌های خونی نشت‌کننده را ببندد و از رشد رگ‌های خونی جدید جلوگیری کند.
جراحی ویترکتومی (Vitrectomy): این روش در موارد شدید که خون‌ریزی وسیع یا پارگی شبکیه وجود دارد، استفاده می‌شود. در ویترکتومی، ژل شیشه‌ای (ویتره) آسیب‌دیده از داخل چشم خارج شده و با محلول‌های دیگری جایگزین می‌شود.
تزریق داروهای ضد VEGF: این داروها برای کاهش رشد رگ‌های خونی غیرطبیعی در شبکیه استفاده می‌شوند و ممکن است به کاهش تورم و بهبود بینایی کمک کنند

پیشگیری از دیابتیک رتینوپاتی

هرچند که دیابتیک رتینوپاتی به طور کامل قابل پیشگیری نیست، اما می‌توان با رعایت نکات زیر خطر ابتلا به آن را کاهش داد:

کنترل دقیق قند خون: پایش منظم سطح قند خون و رعایت توصیه‌های پزشکی.
کنترل فشار خون و کلسترول: این عوامل می‌توانند به کاهش خطر آسیب به رگ‌های خونی کمک کنند.
معاینات منظم چشمی: افراد مبتلا به دیابت باید حداقل یک‌بار در سال به چشم‌پزشک مراجعه کنند تا هرگونه تغییر در شبکیه زودتر شناسایی و درمان شود.
رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم: تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند و خطر عوارض دیابت را کاهش دهد.
ترک سیگار: سیگار کشیدن می‌تواند عروق خونی را تنگ و خطر آسیب به شبکیه را افزایش دهد، بنابراین ترک آن بسیار توصیه می‌شود.

ماکولار دژنراسیون (AMD): تعریف، علائم، علل، تشخیص و درمان

ماکولار دژنراسیون، که به “تخریب ماکولا” یا “تخریب لکه زرد” نیز شناخته می‌شود، یک بیماری چشمی مزمن است که باعث آسیب به ماکولا، بخش مرکزی و حساس به نور شبکیه چشم، می‌شود. این بیماری عمدتاً در افراد بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد و به عنوان یکی از علل اصلی کاهش دید مرکزی و نابینایی در افراد مسن شناخته می‌شود. دید مرکزی برای انجام فعالیت‌هایی مانند خواندن، رانندگی و تشخیص چهره‌ها ضروری است. این مقاله به بررسی جامع ماکولار دژنراسیون، انواع، علل، علائم، روش‌های تشخیص و درمان، و راه‌های پیشگیری از آن می‌پردازد.

ماکولار دژنراسیون چیست؟

ماکولا یک بخش کوچک در مرکز شبکیه است که مسئول دید واضح و دقیق است. ماکولار دژنراسیون زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های حساس به نور در ماکولا آسیب دیده و به تدریج عملکرد خود را از دست می‌دهند. این بیماری در مراحل اولیه ممکن است علائم کمی داشته باشد، اما با پیشرفت، می‌تواند به کاهش شدید دید مرکزی منجر شود.

انواع ماکولار دژنراسیون

ماکولار دژنراسیون به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

ماکولار دژنراسیون خشک (Dry AMD): این شایع‌ترین نوع ماکولار دژنراسیون است و حدود ۸۰-۹۰ درصد از موارد را شامل می‌شود. در این نوع، سلول‌های حساس به نور در ماکولا به تدریج تخریب می‌شوند. در مراحل اولیه، رسوبات زرد کوچکی به نام “دروسن” (drusen) زیر ماکولا جمع می‌شوند که می‌تواند به تدریج باعث نازک شدن و از دست رفتن بافت ماکولا شود. این فرآیند به آرامی و به تدریج رخ می‌دهد و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا تأثیر قابل توجهی بر روی بینایی بگذارد.
ماکولار دژنراسیون مرطوب (Wet AMD): این نوع کمتر شایع اما شدیدتر است و باعث از دست دادن سریع بینایی مرکزی می‌شود. در این نوع، رگ‌های خونی غیرطبیعی زیر ماکولا شروع به رشد می‌کنند. این رگ‌ها می‌توانند نشت کرده و باعث تجمع مایع یا خون در ماکولا شوند، که منجر به تورم، آسیب و از دست رفتن بینایی می‌شود. ماکولار دژنراسیون مرطوب معمولاً پس از ماکولار دژنراسیون خشک رخ می‌دهد.

علل و عوامل خطر ماکولار دژنراسیون

علت دقیق ماکولار دژنراسیون مشخص نیست، اما عوامل متعددی می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:

سن: ماکولار دژنراسیون بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال رخ می‌دهد و با افزایش سن احتمال بروز آن افزایش می‌یابد.
ژنتیک: افرادی که در خانواده خود سابقه ماکولار دژنراسیون دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا هستند.
سیگار کشیدن: مصرف دخانیات خطر ابتلا به ماکولار دژنراسیون را دو برابر می‌کند.
نژاد: این بیماری در افراد سفیدپوست بیشتر شایع است.
رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی با چربی بالا و کمبود مواد مغذی مانند ویتامین‌های C، E، روی و کاروتنوئیدها (لوتئین و زآگزانتین) ممکن است خطر ماکولار دژنراسیون را افزایش دهد.
فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی-عروقی: این شرایط می‌توانند باعث اختلال در جریان خون به شبکیه و افزایش خطر ماکولار دژنراسیون شوند.
چاقی: مطالعات نشان می‌دهد که چاقی می‌تواند خطر پیشرفت سریع‌تر ماکولار دژنراسیون را افزایش دهد.

علائم ماکولار دژنراسیون

ماکولار دژنراسیون در مراحل اولیه ممکن است علائمی نداشته باشد، اما با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است بروز کنند:

تاری دید در مرکز میدان دید: شایع‌ترین علامت ماکولار دژنراسیون است. ممکن است کلمات در حین خواندن تار شوند یا نقاط تیره در مرکز دید ظاهر شود.
مشکل در تشخیص جزئیات: فعالیت‌هایی مانند خواندن، رانندگی، یا تشخیص چهره‌ها دشوارتر می‌شود.
دیدن خطوط مستقیم به صورت موج‌دار یا خمیده: یکی از نشانه‌های بارز ماکولار دژنراسیون مرطوب است. به این حالت “متامورفوسیا” گفته می‌شود.
دیدن لکه‌های تاریک یا خالی در مرکز میدان دید: ممکن است فرد یک لکه تاریک یا سایه‌ای را در مرکز دید خود تجربه کند که به تدریج بزرگ‌تر می‌شود.
کاهش حساسیت به رنگ‌ها: رنگ‌ها ممکن است کم‌زنده‌تر یا کم‌رنگ‌تر به نظر برسند.

روش‌های تشخیص ماکولار دژنراسیون

تشخیص ماکولار دژنراسیون نیاز به معاینه کامل چشمی و تست‌های خاصی دارد. این روش‌ها شامل:

معاینه چشم با اتساع مردمک: چشم‌پزشک با استفاده از قطره‌های چشمی مردمک را باز می‌کند و شبکیه را برای تشخیص هرگونه تغییرات بررسی می‌کند.
آزمایش شبکه آمسلر (Amsler Grid): فرد به یک شبکه نگاه می‌کند و اگر خطوط را موج‌دار یا غیرمستقیم ببیند، ممکن است نشانه ماکولار دژنراسیون باشد.
تصویربرداری از شبکیه (OCT – Optical Coherence Tomography): یک روش غیرتهاجمی که تصاویر مقطعی از شبکیه تهیه می‌کند و به پزشک اجازه می‌دهد تا ضخامت شبکیه و وجود مایع یا تورم را بررسی کند.
آنژیوگرافی فلورسین: در این روش، یک ماده رنگی به رگ‌های خونی تزریق شده و با استفاده از دوربین مخصوصی جریان خون در شبکیه مشاهده می‌شود. این روش می‌تواند به شناسایی رگ‌های خونی نشت‌کننده یا غیرطبیعی کمک کند.

درمان ماکولار دژنراسیون

درمان ماکولار دژنراسیون بستگی به نوع و شدت بیماری دارد. در حالی که درمانی قطعی برای این بیماری وجود ندارد، روش‌های مختلفی می‌توانند به کنترل و کاهش سرعت پیشرفت آن کمک کنند:

درمان‌های دارویی برای AMD مرطوب:
- تزریق داروهای ضد VEGF: این داروها، مانند آواستین، لوسنتیس و ا‌لیا، می‌توانند به کاهش رشد رگ‌های خونی غیرطبیعی و کاهش نشت مایع کمک کنند. این تزریقات به‌صورت مستقیم به داخل چشم انجام می‌شود و می‌تواند به بهبود بینایی در افراد مبتلا به AMD مرطوب کمک کند.
درمان لیزری:
- فوتودینامیک تراپی (PDT): نوع خاصی از لیزر است که با استفاده از یک داروی خاص و تاباندن نور لیزر به شبکیه، رگ‌های خونی غیرطبیعی را هدف قرار می‌دهد و آن‌ها را تخریب می‌کند.
- لیزر حرارتی: در برخی موارد، از لیزر برای تخریب رگ‌های خونی غیرطبیعی استفاده می‌شود، اگرچه این روش کمتر از قبل رایج است.
مکمل‌های تغذیه‌ای برای AMD خشک:
- مکمل‌های AREDS2: تحقیقات نشان داده‌اند که مکمل‌های حاوی ویتامین C، ویتامین E، روی، مس، لوتئین و زآگزانتین می‌توانند به کاهش سرعت پیشرفت AMD خشک کمک کنند.
وسایل کمک بینایی: برای افرادی که دچار کاهش شدید بینایی شده‌اند، استفاده از ابزارهای کمکی مانند لنزهای بزرگ‌نما، عینک‌های مخصوص، و ابزارهای دیجیتالی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

پیشگیری از ماکولار دژنراسیون

اگرچه نمی‌توان به‌طور کامل از ماکولار دژنراسیون جلوگیری کرد، اما اقداماتی وجود دارند که می‌توانند خطر ابتلا یا پیشرفت آن را کاهش دهند:

ترک سیگار: یکی از مهم‌ترین راه‌ها برای کاهش خطر ابتلا به ماکولار دژنراسیون است.
تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها (به‌ویژه ویتامین C و E)، لوتئین، زآگزانتین، اسیدهای چرب امگا-۳ (مانند ماهی) و روی
می‌تواند به حفظ سلامت شبکیه و کاهش خطر ابتلا به ماکولار دژنراسیون کمک کند. سبزیجات برگ‌سبز مانند اسفناج و کلم پیچ، ماهی‌های چرب مانند سالمون و ساردین، و میوه‌های رنگارنگ از جمله توت‌ها و پرتقال منابع خوبی از این مواد مغذی هستند.
کنترل بیماری‌های مرتبط: کنترل فشار خون و کلسترول می‌تواند به کاهش خطر آسیب به رگ‌های خونی شبکیه کمک کند. افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی یا دیابت باید به طور منظم وضعیت سلامتی خود را کنترل کنند.
1. محافظت از چشم‌ها در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV): استفاده از عینک آفتابی با محافظ UV هنگام بیرون رفتن می‌تواند از چشم‌ها در برابر آسیب اشعه‌های مضر خورشید محافظت کند.
2. معاینات منظم چشمی: افراد بالای ۵۰ سال باید به طور منظم به چشم‌پزشک مراجعه کنند تا هرگونه تغییر در ماکولا زودتر شناسایی و درمان شود. تشخیص زودهنگام ماکولار دژنراسیون می‌تواند در حفظ بینایی مؤثر باشد.

انسداد رگ‌های چشم (Retinal Vascular Occlusion):

علایم بيمارى انسداد شاخه‌اى شريان شبکيه از دست دادن ناگهانى ميدان بینایی و در صورت گرفتارى مرکز لکه زرد شبکیه به‌صورت کاهش حدت بینایی خواهد بود. در معاینه شبکیه، علایم ادم شبکيه همراه با نقاط cotton -Wool مشاهده مى‌شود. در مقايسه با انسداد شريان مرکزى شبکيه، آمبولي علت شايع‌ترى براى ايجاد اين بيمارى مى‌باشد.

از علل ديگر مى‌توان ميگرن، مصرف قرص‌هاى ضد حاملگی و واسکوليت (التهاب عروق) را ذکر نمود.

انواع انسداد رگ‌های چشم

انسداد رگ‌های شبکیه به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

انسداد شریان مرکزی شبکیه (Central Retinal Artery Occlusion – CRAO): این نوع از انسداد زمانی رخ می‌دهد که شریان اصلی که خون را به شبکیه می‌رساند مسدود می‌شود. این وضعیت معمولاً به‌طور ناگهانی رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به از دست دادن شدید و ناگهانی بینایی در چشم آسیب‌دیده شود. CRAO به عنوان یک اورژانس پزشکی شناخته می‌شود و باید به سرعت درمان شود تا احتمال بهبود بینایی افزایش یابد.
انسداد ورید مرکزی شبکیه (Central Retinal Vein Occlusion – CRVO): این نوع انسداد زمانی رخ می‌دهد که ورید اصلی که خون را از شبکیه خارج می‌کند، مسدود می‌شود. در نتیجه، خون و مایع در شبکیه جمع شده و باعث تورم و آسیب به سلول‌های بینایی می‌شود. CRVO معمولاً به از دست دادن تدریجی و کمتر شدید بینایی نسبت به CRAO منجر می‌شود.
انسداد شریان یا ورید شاخه‌ای شبکیه (Branch Retinal Artery/Vein Occlusion – BRAO/BRVO): این نوع انسداد در یکی از شاخه‌های کوچک‌تر شریان یا ورید مرکزی شبکیه رخ می‌دهد. علائم آن ممکن است به اندازه انسداد مرکزی شدید نباشد و فقط بخشی از میدان دید فرد تحت تأثیر قرار گیرد.

علل و عوامل خطر انسداد رگ‌های چشم

انسداد رگ‌های شبکیه معمولاً به دلیل مشکلاتی در سیستم گردش خون ایجاد می‌شود. برخی از علل و عوامل خطر این وضعیت عبارتند از:

آترواسکلروز (تصلب شرایین): تجمع چربی و پلاک‌های خونی در رگ‌ها می‌تواند باعث انسداد شریان‌های شبکیه شود.
فشار خون بالا: فشار خون بالا می‌تواند به دیواره رگ‌ها آسیب برساند و خطر انسداد رگ‌های شبکیه را افزایش دهد.
دیابت: افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خطر انسداد رگ‌های شبکیه قرار دارند زیرا دیابت می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب برساند.
کلسترول بالا: کلسترول بالا می‌تواند باعث تجمع پلاک‌ها در شریان‌ها و افزایش خطر انسداد شود.
بیماری‌های قلبی-عروقی: مشکلات قلبی مانند تنگی شریان کاروتید، نارسایی قلبی، و ریتم‌های غیرطبیعی قلب می‌توانند خطر انسداد رگ‌های چشم را افزایش دهند.
سیگار کشیدن: مصرف دخانیات به شدت با بیماری‌های عروقی مرتبط است و می‌تواند خطر انسداد رگ‌های شبکیه را افزایش دهد.
اختلالات خونی: برخی از اختلالات خونی که منجر به لخته شدن غیرطبیعی خون می‌شوند نیز می‌توانند به انسداد رگ‌های شبکیه منجر شوند.

علائم انسداد رگ‌های چشم

علائم انسداد رگ‌های چشم می‌تواند بسته به نوع انسداد متفاوت باشد:

از دست دادن ناگهانی و شدید بینایی در یک چشم: این علامت معمولاً در انسداد شریان مرکزی شبکیه رخ می‌دهد.
تاری دید یا از دست دادن جزئی بینایی: این علامت ممکن است به‌تدریج رخ دهد و بیشتر در انسداد ورید مرکزی یا شاخه‌های آن مشاهده شود.
دیدن نقاط تاریک یا سایه در میدان دید: انسداد رگ‌های کوچک‌تر شبکیه ممکن است به ظاهر شدن نقاط تاریک یا سایه‌ها در بخشی از میدان دید منجر شود.
دیدن خطوط موج‌دار یا تغییرات در دید رنگ‌ها: گاهی اوقات، مایعات نشت‌کننده از رگ‌های مسدود شده می‌تواند باعث دیدن تصاویر به‌صورت موج‌دار یا تغییر رنگ شود.

تشخیص انسداد رگ‌های چشم

تشخیص انسداد رگ‌های چشم نیاز به بررسی و معاینه دقیق توسط چشم‌پزشک دارد. روش‌های تشخیصی شامل موارد زیر است:

معاینه چشم با اتساع مردمک: با استفاده از قطره‌های چشمی، مردمک باز شده و چشم‌پزشک می‌تواند شبکیه و عروق خونی را بررسی کند.
آنژیوگرافی فلورسین: در این روش، ماده رنگی به ورید تزریق می‌شود و دوربینی خاص از جریان خون در شبکیه عکس می‌گیرد تا انسداد و نشت‌های احتمالی مشخص شود.
تصویربرداری توموگرافی انسجام نوری (OCT): این روش غیرتهاجمی تصاویر مقطعی از شبکیه ارائه می‌دهد و به پزشک اجازه می‌دهد تا ضخامت و ساختار شبکیه را بررسی کند و تغییرات ناشی از انسداد را مشاهده کند.
تست فشار خون و آزمایش خون: برای بررسی عوامل خطر مانند فشار خون بالا، دیابت، و سطح کلسترول.

درمان انسداد رگ‌های چشم

درمان انسداد رگ‌های چشم بستگی به نوع و شدت انسداد دارد. هدف از درمان، بهبود جریان خون، کاهش تورم و جلوگیری از عوارض بیشتر است. برخی از روش‌های درمانی عبارتند از:

داروهای ضد لخته (ترومبولیتیک‌ها): در موارد انسداد شریان مرکزی شبکیه، ممکن است پزشک داروهایی برای حل کردن لخته‌های خونی تجویز کند. این داروها باید به سرعت مصرف شوند تا اثربخشی بیشتری داشته باشند.
داروهای ضد فشار خون: کنترل فشار خون می‌تواند خطر انسداد مجدد رگ‌ها را کاهش دهد.
لیزر درمانی: در برخی موارد، لیزر درمانی برای جلوگیری از نشت مایع از رگ‌های آسیب‌دیده و کاهش تورم شبکیه استفاده می‌شود.
تزریق داروهای ضد VEGF: این داروها به کاهش نشت مایع و کاهش تورم کمک می‌کنند و می‌توانند به بهبود بینایی در انسداد ورید مرکزی یا شاخه‌های آن کمک کنند.
مدیریت عوامل خطر: کنترل دیابت، کلسترول، و ترک سیگار می‌تواند به پیشگیری از انسداد مجدد رگ‌ها کمک کند.

پیشگیری از انسداد رگ‌های چشم

راهکارهای زیر می‌تواند به کاهش خطر انسداد رگ‌های چشم کمک کند:

کنترل فشار خون و دیابت: تنظیم فشار خون و قند خون از طریق مصرف داروها، رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می‌تواند خطر انسداد رگ‌های چشم را کاهش دهد.
رژیم غذایی سالم و ورزش: مصرف مواد غذایی کم‌چرب، پر از میوه‌ها و سبزیجات، و غنی از فیبر به حفظ سلامت عروق کمک می‌کند.
ترک سیگار: سیگار کشیدن خطر بروز بیماری‌های عروقی را افزایش می‌دهد و ترک آن می‌تواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش خطر انسداد رگ‌های چشم کمک کند.
معاینات منظم پزشکی: افرادی که در معرض خطر بالاتری برای بیماری‌های قلبی-عروقی یا دیابت هستند، باید به‌طور منظم وضعیت سلامت خود را پیگیری کنند و به پزشک خود مراجعه کنند.

التهاب ملتحمه (چشم صورتی): تعریف، علائم، علل، تشخیص و درمان

التهاب ملتحمه، که به “چشم صورتی” (Pink Eye) نیز شناخته می‌شود، یک بیماری چشمی شایع است که در آن ملتحمه، لایه نازکی از بافت که سطح داخلی پلک‌ها و قسمت سفید چشم (صلبیه) را پوشانده است، دچار التهاب و عفونت می‌شود. این بیماری به دلیل ظاهر صورتی یا قرمز چشم ناشی از التهاب شناخته شده است و معمولاً به‌صورت عفونی، آلرژیک یا تحریک‌کننده بروز می‌کند. در اغلب موارد، التهاب ملتحمه خفیف و خود به خود برطرف می‌شود، اما در مواردی نیز نیاز به درمان پزشکی دارد.

ملتحمه چیست؟

ملتحمه یک لایه نازک و شفاف از بافت است که از سطح داخلی پلک‌ها تا قسمت جلویی چشم (صلبیه) کشیده می‌شود. وظیفه آن محافظت و مرطوب کردن چشم است. زمانی که این لایه دچار التهاب شود، رگ‌های خونی آن برجسته شده و باعث قرمزی و تحریک چشم می‌شود.

انواع التهاب ملتحمه

التهاب ملتحمه به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود:

التهاب ملتحمه ویروسی: این نوع شایع‌ترین نوع التهاب ملتحمه است و معمولاً توسط ویروس‌هایی مانند آدنوویروس ایجاد می‌شود. التهاب ملتحمه ویروسی بسیار مسری است و به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. علائم آن شامل قرمزی، آبریزش چشم، خارش و حساسیت به نور است. این نوع از التهاب معمولاً در عرض ۷ تا ۱۰ روز خود به خود برطرف می‌شود.
التهاب ملتحمه باکتریایی: این نوع التهاب توسط باکتری‌هایی مانند استافیلوکوک، استرپتوکوک، و هموفیلوس ایجاد می‌شود. معمولاً باعث قرمزی شدیدتر، ترشحات غلیظ و زرد یا سبزرنگ (چرک) از چشم و چسبندگی پلک‌ها، به خصوص در صبح، می‌شود. التهاب ملتحمه باکتریایی نیز مسری است، اما با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی (قطره یا پماد) قابل درمان است.
التهاب ملتحمه آلرژیک: این نوع التهاب توسط واکنش‌های آلرژیک به موادی مانند گرده، گرد و غبار، موی حیوانات، و دود ایجاد می‌شود. این نوع التهاب معمولاً هر دو چشم را تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث خارش شدید، قرمزی، آبریزش و تورم پلک‌ها می‌شود. التهاب ملتحمه آلرژیک مسری نیست و با استفاده از داروهای ضدحساسیت (آنتی‌هیستامین‌ها) و کاهش تماس با عوامل آلرژی‌زا درمان می‌شود.

علل التهاب ملتحمه

التهاب ملتحمه می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد:

عفونت‌های ویروسی و باکتریایی:
- ویروس‌ها: آدنوویروس، ویروس هرپس سیمپلکس (در موارد نادر)
- باکتری‌ها: استافیلوکوک، استرپتوکوک، گنوکوک (در موارد التهاب ملتحمه نوزادی)، و هموفیلوس
آلرژی:
- موادی مانند گرده‌ها، گرد و غبار، موی حیوانات، و مواد شیمیایی می‌توانند واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند.
- بعضی افراد ممکن است به لنزهای تماسی یا محلول‌های نگهداری آن‌ها حساسیت داشته باشند.
عوامل تحریک‌کننده:
- دود، گرد و غبار، مواد شیمیایی، کلر استخر، و حتی قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آفتاب نیز می‌توانند باعث التهاب ملتحمه شوند.
- مالش شدید چشم‌ها و قرار گرفتن در معرض اشیاء خارجی نیز ممکن است به التهاب منجر شود.

علائم التهاب ملتحمه

علائم التهاب ملتحمه می‌تواند بسته به نوع آن متفاوت باشد، اما معمولاً شامل موارد زیر است:

قرمزی چشم: شایع‌ترین علامت التهاب ملتحمه است و ناشی از التهاب رگ‌های خونی ملتحمه می‌باشد.
خارش و سوزش: این علامت بیشتر در التهاب ملتحمه آلرژیک مشاهده می‌شود.
آبریزش چشم: در التهاب ملتحمه ویروسی و آلرژیک بیشتر دیده می‌شود.
ترشحات چرکی: معمولاً در التهاب ملتحمه باکتریایی وجود دارد و ممکن است باعث چسبندگی پلک‌ها به خصوص در هنگام بیدار شدن از خواب شود.
حساسیت به نور: در برخی موارد، التهاب ملتحمه می‌تواند باعث حساسیت به نور و احساس درد در برابر نور شدید شود.
تورم پلک‌ها: تورم پلک‌ها می‌تواند در هر نوع التهاب ملتحمه رخ دهد، اما در التهاب آلرژیک بیشتر دیده می‌شود.

روش‌های تشخیص التهاب ملتحمه

تشخیص التهاب ملتحمه معمولاً توسط چشم‌پزشک و بر اساس علائم بالینی و معاینه چشم انجام می‌شود. در برخی موارد، ممکن است نمونه‌ای از ترشحات چشم برای تشخیص دقیق‌تر نوع عفونت (ویروسی یا باکتریایی) گرفته شود.

معاینه چشم: چشم‌پزشک با استفاده از لامپ شکاف (slit-lamp) چشم را معاینه می‌کند تا وضعیت ملتحمه و رگ‌های خونی را بررسی کند.
آزمایش نمونه ترشحات: در موارد مشکوک به التهاب ملتحمه باکتریایی یا ویروسی مقاوم به درمان، نمونه‌برداری از ترشحات چشم ممکن است برای تشخیص نوع دقیق باکتری یا ویروس انجام شود.
تاریخچه پزشکی: پزشک ممکن است سوالاتی در مورد تماس‌های اخیر با افراد مبتلا، آلرژی‌ها و مصرف لنزهای تماسی بپرسد.

درمان التهاب ملتحمه

درمان التهاب ملتحمه بستگی به علت آن دارد:

التهاب ملتحمه ویروسی:
- هیچ درمان خاصی برای التهاب ملتحمه ویروسی وجود ندارد و معمولاً خود به خود برطرف می‌شود. علائم را می‌توان با استفاده از کمپرس سرد و قطره‌های چشمی مرطوب‌کننده (اشک مصنوعی) تسکین داد.
- رعایت بهداشت دست و خودداری از تماس مستقیم با چشم‌ها برای جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران اهمیت دارد.
التهاب ملتحمه باکتریایی:
- التهاب ملتحمه باکتریایی معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌های موضعی (قطره یا پماد) درمان می‌شود. درمان به کاهش مدت عفونت و کاهش خطر انتقال به دیگران کمک می‌کند.
- رعایت بهداشت، شستن مرتب دست‌ها و استفاده از حوله‌ها و لوازم بهداشتی جداگانه برای جلوگیری از گسترش عفونت ضروری است.
التهاب ملتحمه آلرژیک:
- مصرف داروهای ضد حساسیت مانند آنتی‌هیستامین‌ها و قطره‌های چشمی ضد آلرژی می‌تواند علائم را تسکین دهد.
- اجتناب از تماس با مواد آلرژی‌زا و شستشوی مداوم چشم‌ها با آب سرد به بهبود علائم کمک می‌کند.

پیشگیری از التهاب ملتحمه

پیشگیری از التهاب ملتحمه شامل رعایت بهداشت و اجتناب از عوامل محرک است:

شستن مرتب دست‌ها: به خصوص پس از تماس با چشم‌ها و قبل از استفاده از لنزهای تماسی.
اجتناب از تماس مستقیم با افراد مبتلا: از تماس مستقیم با افراد مبتلا به التهاب ملتحمه ویروسی یا باکتریایی خودداری کنید.
رعایت بهداشت لنزهای تماسی: لنزهای تماسی باید به‌طور منظم شسته و ضدعفونی شوند. همچنین از لنزهای تماسی قدیمی و محلول‌های منقضی شده استفاده نکنید.
استفاده از عینک در استخرها: برای جلوگیری از تحریک ناشی از کلر، هنگام شنا کردن از عینک مخصوص استفاده کنید.

دیدگاه شما لغو پاسخ
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ذخیره نام، ایمیل و وبسایت من در مرورگر برای زمانی که دوباره دیدگاهی می‌نویسم.

امتیاز شما

چقدر این پست مفید بود؟

با کلیک روی ستاره ها به این نوشته امتیاز دهید

امتیاز میانگین 0 / 5. تعداد امتیازات: 0

هنوز امتیازی ثبت نشده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.